vrijdag 19 december 2014

Rasoptimist Victor Muller reed Spyker naar een doodlopende weg

De Spyker is een mooie auto, met mogelijkheden. Jammer dat Victor Muller zo’n bedroevend slechte manager is. Wat is hij wel? Een excellent verkoper. Schoenmaker, maant Spykerexpert Maarten van der Pas, hou je bij je leest.

Is Victor Muller een doorzetter, een ongebreidelde optimist en/of iemand die het contact met de realiteit heeft verloren? Een doorzetter is hij zeker. Muller heeft Spyker’s motto Nulla tenaci invia est via – Voor de aanhouder is geen weg onbegaanbaar – tot zijn lijfspreuk gemaakt. Het is aan hem te danken dat Spyker er is. En aan zijn vasthoudendheid dat het al niet veel eerder ten onder ging, want de afgelopen jaren scheerde de sportwagenfabrikant enkele keren dicht lang de afgrond. Zoals in 2007, na het mislukte avontuur met een eigen Formule 1-raceteam. Onvermoeibaar en soms vast ook wanhopig reist Muller al jaren de wereld over om financiers voor Spyker te vinden. Vaak lukte dat. De laatste tijd niet.

Eerst waarde, dan winst
Victor Muller is Spyker, en andersom. Hij begon Spyker in 2000 als autoliefhebber én als investeerder. Ontwerper Maarten de Bruijn had een sportwagen op de tekentafel liggen en Muller had het geld om die in productie te nemen. Muller wilde Spyker uitbouwen, tot waarde maken om op een geschikt moment te verkopen en zo zijn winst te pakken.

Alleen is dat moment nooit gekomen. En nu is het voorbij, met het faillissement. Dat Muller met privékapitaal in Spyker zit, is ook een reden dat hij koste wat het kost doorging, door moest gaan, wilde hij nog iets aan zijn investering overhouden. Opgeven past bovendien niet bij zijn karakter.

Als doorzetter kwam Muller wel steeds meer alleen te staan. Een breekpunt was januari 2012, toen alle commissarissen en de CFO, sommigen bondgenoten van het eerste uur, bij Spyker opstapten. Saab was het jaar daarvoor weggevallen door het faillissement en Muller wilde, toen een verkoop van Spyker op zich liet wachten, zelf doorgaan met zijn kindje. De overige bestuurders geloofden er niet meer in. En vertrokken.

Goedkoop model showt Spyker-jas
Muller ging door. Alsof er niets aan de hand was onthulde Spyker op de Autosalon van Genève in het voorjaar van 2013 een nieuw model: de Spyker B6 Venator. Een goedkoper instapmodel onder de Spyker C8 Aileron die Spyker naar winstgevendheid moest brengen. Spyker had de technische capaciteit en financiële middelen niet om zelf een auto te ontwikkelen en de Venator leek dan ook verdacht veel op de Artega GT. Een failliet Duits sportwagenmerkje waarvan Muller het onderstel en de aandrijflijn leek te gebruiken met daar overheen een Spykerjas. De rekening voor de stand op de Geneefse autobeurs is overigens nooit betaald.

Het doorgaan op zo’n steeds duidelijker doodlopende weg kenmerkt Mullers inventiviteit en optimisme. Uit alles moest blijken dat Spyker na het debacle met Saab back in business was. Maar auto’s werden er nauwelijks nog gemaakt in Spyker’s werkplaats in Zeewolde – omdat er geen geld was. De financiële nood was zelfs zo hoog, dat Spyker in arren moede het dak van zijn enige B6 Venator afzaagde om ook een cabrioletversie te kunnen presenteren.

Strafbankje, afstraffing
Uitgerekend op zijn 54ste verjaardag in september 2013 moest Muller wederom een fikse tegenslag incasseren. Spyker was er niet in geslaagd om van het strafbankje van Euronext af te komen. De beursautoriteit vond de financiële vooruitzichten te onzeker om de beursnotering van Spyker te handhaven. Juist die beursnotering was de voorgaande jaren een dankbaar instrument geweest om aan geld te komen. In ruil voor een kapitaalinjectie kregen geldschieters steevast een flink pakket aandelen. Leningen werden veelal omgezet in aandelen. Muller moest nu andere wegen inslaan om aan geld te komen.

Om aan vers geld voor Spyker te kunnen komen plaatste Muller een lange afstand-schot. Hij claimde drie miljard dollar van General Motors, omdat het Amerikaanse autoconcern volgens hem de redding van Saab had geblokkeerd. Een waanzinnig bedrag. Ik kan mij dan ook niet aan de indruk onttrekken dat Muller hoopte op een schikking. Al kon hij bij GM maar drie of 30 miljoen dollar uitonderhandelen, dan was Spyker weer even gered. Maar een Amerikaanse rechter wees Spykers claim tot twee keer toe keihard af.

Afbrokkelen
Spyker als onderneming brokkelde inmiddels steeds verder af en kwam alleen nog in het nieuws vanwege financiële problemen. Een interimmanager die via een rechtszaak betaling van zijn facturen moest afdwingen. De huurbaas van Spykers fabriek die de achterstallige huur eindelijk eens wilde hebben en bij de rechter afdwong om Spyker uit zijn pand te kunnen zetten. Een achterstand van enkele maanden bij salarisbetalingen. Dochteronderneming Spyker Events & Branding die surseance aanvroeg, al snel gevolgd door uitstel van betaling voor dochteronderneming Spyker Automobielen en moedermaatschappij Spyker NV. Daarover werd afgelopen donderdag het faillissement uitgesproken.

Zelfs nu Spyker failliet is, toont Victor Muller zich een optimistisch en strijdlustig. Hij wil doorstarten met Spyker. ‘Wat mij betreft is dit niet het einde, noch het begin van het einde, maar misschien het einde van het begin’, schrijft Muller in een verklaring waarin Spyker zijn faillissement bekend maakt. Hiermee citeert hij niemand minder dan Winston Churchill.

Obligatielening
Muller schermt al enkele maanden tegenover het personeel van Spyker en curator Henk Pasman met een bedrag van 75 miljoen euro dat hij via een obligatielening zou verkrijgen. Dit geld kwam echter niet, althans niet op tijd). Ook sprak hij van een fusie van Spyker met een Amerikaanse fabrikant van elektrische vliegtuigjes waarmee Spyker elektrisch aangedreven sportwagens gaat maken. Dergelijke techniek toepassen in een Spyker lijkt makkelijker gezegd dan gedaan.

Hier lijkt Muller echt het contact met de realiteit te verliezen. Het is maar de vraag hoe concreet dit allemaal is. Als de financiële nood hoog was bij Spyker wist Muller vaak op het allerlaatste moment nog een financieel konijn uit zijn hoge hoed te toveren. De afgelopen dagen was zo’n konijnen er nog niet. Maar de geschiedenis leert ook, dat Muller vaak op zaken vooruit loopt en redders en financieringen noemt, waar later nooit meer iets van werd vernomen.

Nieuw begin
Muller ziet het faillissement van Spyker als de start van een nieuw begin. Voor een doorstart zijn miljoenen euro’s nodig. Muller zelf heeft die niet dus hij zal weer investeerders moeten vinden. Volgens curator Pasman is er veel interesse in de boedel van Spyker. In Zeewolde staan nog wat hele en halve uitontwikkelde modellen zoals de super SUV Spyker D8 Peking-to-Paris en de eerdergenoemde C8 Aileron en B6 Venator.

Daar is met veel inspanning en geld misschien nog wat van te maken. Is daarbij een rol voor Victor Muller weggelegd? Niet als eigenaar of topman van Spyker. Een onderneming leiden is niet zijn sterkste punt, dat moet hij de afgelopen jaren toch wel geleerd hebben. En als eigenaar neemt hij te veel risico met vluchten naar voren om Spyker maar overeind te houden zoals de overname van het Formule 1-raceteam en Saab. Een nieuwe eigenaar kan Muller wel in dienst nemen als verkoopdirecteur. Want naast doorzetter en rasoptimist is Victor Muller vooral een topverkoper.


Deze column verscheen eerder op Follow the Money.

donderdag 18 december 2014

BREKEND: Spyker failliet verklaard

Het doek is dan toch gevallen. Spyker is failliet. De sportwagenbouwer uit Zeewolde meldt zojuist zelf dat het faillissement is uitgesproken.

De rechtbank in Lelystad bevestigt het faillissement. Dat geldt voor alledrie de entiteiten die in surseance verkeerden: Spyker NV, Spyker Automobielen BV en Spyker Events & Branding BV.

De bewindvoerder van de drie, Henk Pasman, is benoemd tot curator in het faillissement, zegt een woordvoerder van de rechtbank.

Ondanks het faillissement geeft Victor Muller geeft in zijn persbericht zoals altijd blijk van een ongebreideld optimisme: 'I will relentlessly endeavour to resurrect Spyker as soon as practically possible', stelt de man die in het jaar 2000 Spyker oprichtte samen met ontwerper Maarten de Bruijn, de bedenker van de sportwagen.

Muller schaamt er zich niet voor om in zijn persbericht zelfs Winston Churchill te quoten: 'this is not the end. It is not even the beginning of the end. But it is, perhaps, the end of the beginning'

Doorstart


Muller zet dus al in op een doorstart terwijl de inkt van de faillissementsaanvraag bij wijze van spreken nog niet droog is. Hij streeft nog steeds naar een samenvoeging van Spyker met een fabrikant van elektrische vliegtuigjes. Het is nog altijd volstrekt onduidelijk welk bedrijf dat zou moeten zijn. Door technologie te delen zou Spyker elektrische auto's kunnen gaan maken.

In het verslag van bewindvoerder Pasman, dat enkele dagen geleden verscheen, schermde Muller nog met een investering van 75 miljoen euro die Spyker weer uit surseance zou moeten trekken.

15 jaar Spyker


Met het faillissement komt een einde aan 15 jaar Spyker. De dadendrang van Muller zorgde voor snelle hoogte- en dieptepunten. Meest markant waren de vlucht naar voren-acties als het moeilijk werd. De aankoop van het Midland Formule 1 team in 2006 was een zeer gewaagde stap die internationaal de aandacht op de kleine Hollandse sportwagenbouwer vestigde, precies wat Muller beoogde. Maar financieel betekende het bijna de ondergang voor Spyker.

Na dat debacle kwam de rijke rus Vladimir Antonov aan boord, maar toen zijn investering op raakte, nam Spyker begin 2010 de noodlijdende Zweedse autobouwer Saab over, die door toenmalig moeder General Motors onder zeer gunstige condities van de hand werd gedaan. Maar dat bleek te hoog gegrepen voor Muller en eind 2011 vroeg hij zelf faillissement aan voor Saab.

Lees hier het persbericht van Spyker over zijn faillissement.

dinsdag 16 december 2014

Victor Muller schermt met 75 miljoen voor Spyker

Spyker werkt aan een financiering van 75 miljoen euro in de vorm van een obligatie-uitgifte. Dat meldt bewindvoerder Henk Pasman in zijn verslag over de surseance van Spyker Events & Branding.

Vreemd genoeg onderbouwt de bewindvoerder deze bewering in zijn verslag in het geheel niet. Pasman stelt slechts: "de directie heeft de bewindvoerder verteld dat men bezig is met een totale herfinanciering die een bedrag van 75 miljoen euro zou bedragen".

Spyker-topman Victor Muller zal ongetwijfeld druk bezig zijn met het zoeken van geldschieters, zoals hij dat in het verleden zo vaak heeft gedaan. En hij zal daar Pasman ongetwijfeld vol overgave over vertellen. Maar dat de bewindvoerder klakkeloos een dergelijk hoog bedrag in zijn verslag opneemt, zonder enige onderbouwing, dat roept vragen op: waar is dat bedrag op gebaseerd? Hoe concreet zijn de financiers die 75 miljoen euro in Spyker willen steken? Zijn dat betrouwbare partijen? Zijn er harde toezeggingen? Staat er iets zwart op wit?

Bewindvoerder Pasman wil desgevraagd echter geen toelichting geven of vragen beantwoorden, waardoor onduidelijk blijft wat de status van die 75 miljoen euro is. Het door Muller geschetste vooruitzicht is zo lastig op waarde te schatten. Het verleden van Spyker leert dat Muller vaker met redders komt waar later niets meer van werd vernomen.

Onvermoeibaar
We kennen Muller als iemand die onvermoeibaar de wereld afreist op zoek naar financiers voor Spyker. Dat doet hij al zolang Spyker bestaat. Zo kwam hij in 2007 met de rijke Rus Vladimir Antonov op de proppen. En in 2011, toen de financiële nood bij Saab hoog was, toog hij naar China om financiers binnen te halen. Dat liep uiteindelijk stuk.

In dit proces loopt Muller nogal eens op de zaken vooruit. Zo was er het voorbeeld van de mysterieuze Amerikaanse investeerder Alex Mascioli, die in 2011 met miljoenen zou bijspringen bij Saab omdat geld uit China op zich liet wachten. Ondanks beloftes en een ogenschijnlijk uitgewerkt investeringsvoorstel, kwam er niets van terecht. Toenmalig bewindvoerder Guy Lofalk van Saab veegde dan ook de vloer aan met de schimmige Amerikaan.

Aan het lijntje gehouden
Ook de schuldeisers van Spyker Events & Branding hebben ervaring met de beloftes van Muller. Diverse schuldeisers geven te kennen dat ze aan het lijntje gehouden werden met keer op keer nieuwe beloftes. Muller kan die erg overtuigend brengen, in de trant van 'geef me nog één dag en dan krijg je het'.

Maar ondanks die beloftes kwam er geen geld en zo raakte het geduld op. Meerdere schuldeisers zijn ertoe overgegaan om het faillissement voor Spyker's dochterondeneming aan te vragen. Spyker sneed hen de pas af door zelf uitstel van betaling aan te vragen.

Spyker Events & Branding verkeert sinds 28 oktober jongstleden in surseance. Op 2 december gingen ook de holding Spyker NV en de werkmaatschappij Spyker Automobielen BV in surseance, nadat meerdere schuldeisers, onder wie de fiscus en enkele personeelsleden, hadden gedreigd met een faillissementsaanvraag.

woensdag 3 december 2014

Hoe surseance voor Spyker onvermijdelijk werd

In de donkerste dagen van het jaar is het voorlopig donkerste scenario voor Spyker bewaarheid geworden. De sportwagenfabrikant uit Zeewolde heeft uitstel van betaling aangevraagd en gekregen voor de holding Spyker NV en werkmaatschappij Spyker Automobielen BV. Maandagavond was voor Victor Muller het moment van de waarheid. Toen bleek dat er geen uitweg meer was.

De dreiging van surseance werd de afgelopen weken steeds groter, omdat steeds meer schuldeisers gingen morren. Ondanks beloftes die keer op keer niet werden nagekomen, waren zij heel lang coulant geweest. Nu was hun geduld op. Meerdere schuldeisers gingen ertoe over om faillissement aan te vragen, de enige manier om nog iets terug te zien van de totaal EUR 14 miljoen aan openstaande schulden.

Fiscus grootste eiser
Uit documenten die Spyker-Saab blog heeft ingezien, blijkt dat de Belastingdienst, Formule 1-race team Force India (via de holding Orange India Holdings waarmee het in 2007 het Formule 1-team van Spyker kocht), Bevi vastgoed (eigenaar van Spykers voormalige tweede bedrijfspand in Zeewolde) en drie personeelsleden Spyker voor het blok hebben gezet. Zij eisten betaling van bij elkaar opgeteld ruim EUR 172.000 aan openstaande schulden: uiterlijk te voldoen op dinsdag 2 december. De Belastingdienst was met dik EUR 100.000 de grootste eiser van die groep.

Maandagavond 1 december om 19.00 uur belegde Spyker-oprichter en -topman Victor Muller een telefonische vergadering met zijn financieel directeur Arjen Dikken en zijn commissarissen Martin Button en Nico Pronk. Hoe hier uit te komen? Muller was bezig om een Amerikaanse investeerder te strikken. Die zou met een financiering van een paar miljoen komen. Maar dat lukte voor de gestelde datum niet.

Dus was er geen andere uitweg dan zelf surseance aan te vragen om zodoende de schuldeisers die aanstuurden op faillissement, de pas af te snijden. Dinsdagochtend 2 december zetten Muller en Dikken hun handtekeningen onder de aanvraag tot uitstel van betaling. Anderhalve week geleden berichtte Spyker-Saab blog als dat Spyker voorbereidingen trof voor een surseance. Vorige week lukte het nog wel om de salarissen over september te betalen.

Muller ziet nog mogelijkheden
Zelfs in de surseance-aanvraag geeft Muller blijk van zijn kenmerkende ongebreidelde optimisme. Er is momenteel wel geldtekort, maar volgens hem heeft Spyker "gegronde vooruitzichten dat zij na verloop van tijd haar schuldeisers zal kunnen bevredigen". Muller rekent er kennelijk op dat het nog goed zal komen. De topman schermt met een fusie van Spyker met een Amerikaanse fabrikant van elektrische vliegtuigjes. Hij zou ook bezig met financiers voor een lening. Het is bij Muller vaak de vraag hoe concreet dergelijke toezeggingen zijn. In het verleden presenteerde hij regelmatig overeenkomsten en financieringen maar die bleken achteraf toch minder hard.

Aan bewindvoerder Henk Pasman nu de taak om de toekomstmogelijkheden te verkennen. Pasman is al een maand bezig met de dochtermaatschappij Spyker Events & Branding, waarvoor Spyker eind oktober uitstel van betaling vroeg en kreeg, omdat het geduld van enkele schuldeisers op was en zij faillissement dreigden aan te vragen.

Schuld circa EUR 14 miljoen
De schulden van Spyker NV en de werkmaatschappijen in surseance bedragen samen ongeveer EUR 14 miljoen, zo blijkt uit de balansen per 30 november 2014. Orange India Holdings is de grootste schuldeiser met ruim EUR 600.000. Leasemaatschappij Sternlease is ook een grote met een vordering van ruim EUR 170.000. En AHC, het bedrijf van Mullers - oude - vriend Ronald van de Laar, krijgt nog bijna drieënhalve ton van Spyker.

Het personeel is niet alleen de klos omdat het lang moet wachten op hun salaris, maar ook hun pensioenen zijn in de knel gekomen. Pensioenfonds Metaal en Techniek (PMT) heeft nog EUR 165.000 tegoed van Spyker.

Saillant is ook een van de vorderingen op Spyker Events & Branding. De Autosalon van Genève krijgt nog EUR 20.000 voor de aanwezigheid van Spyker in 2013. Toen onthulde Muller op de salon de nieuwe Spyker B6 Venator. Dit jaar had Spyker geen stand in Genève. Misschien eerst de rekening van 2013 betalen?

dinsdag 2 december 2014

Spyker fuseert met Amerikaanse fabrikant van elektrische vliegtuigjes


De toekomst van Spyker ligt in handen van een Amerikaanse fabrikant van elektrische vliegtuigen. Dat blijkt uit een persbericht dat Spyker naar aanleiding van zijn aanvraag tot uitstel van betaling heeft gepubliceerd.

Volgens Spyker-oprichter en -topman Victor Muller fuseert zijn sportwagenfabrikant met een  - niet met naam - genoemde Amerikaanse fabrikant van elektrische vliegtuigjes en zal de "nieuwe, duurzame technologie zijn weg vinden in de toekomstige auto's van Spyker.

Het aanvragen van surseance was het beste alternatief om het voortbestaan van Spyker te garanderen. aldus Muller. Ondertussen probeert Muller een lening bij onafhankelijke investeerders los te krijgen om Spyker draaiende te kunnen houden en rekeningen en salaris te kunnen betalen. Het personeel van Spyker wacht nog op salaris voor oktober en november.

Rasoptimist Muller verwacht dat Spyker na de herstructurering die volgt op de sursecance een sterke en innovatieve onderneming wordt die kan groeien en winstgevend kan zijn.

Lees het persbericht van Spyker

Lees ook:
BREKEND: Spyker krijgt uitstel van betaling

BREKEND: Spyker krijgt uitstel van betaling


Spyker heeft uitstel van betaling gekregen voor de holding Spyker NV en de werkmaatschappij Spyker Automobielen BV. Dat bevestigt de rechtbank in Lelystad aan Spyker-Saab blog. Beide entiteiten vormen samen het hart van het bedrijf.

Spyker heeft surseance aangevraagd en gekregen voor zijn holding en zijn belangrijkste werkmaatschappij, omdat schuldeisers van Spyker Automobielen BV in beweging zijn gekomen en dreigden faillissement aan te vragen.

Anderhalve week geleden schreef Spyker-Saab blog al dat Spyker voorbereidingen aan het treffen was om surseance aan te vragen. Daarna leek het nog een slechts kwestie van tijd.

Intussen bleef Victor Muller proberen om zijn morrende schuldeisers tegemoet te komen. Vorige week nog betaalde Spyker het achterstallige salaris over september aan zijn medewerkers. Muller gaf toen aan, dat hij probeerde om de salarissen over oktober en november ook zo snel mogelijk te zullen betalen.

Desondanks zijn er schuldeisers in beweging gekomen die dreigden faillissement aan te vragen, waarna Spyker hen vóór was door zelf uitstel van betaling aan te vragen. Dat heeft het nu dus gekregen. Bewindvoerder is Henk Pasman, die ook bewindvoerder is voor werkmaatschappij Spyker Events & Branding, die sinds vorige maand in surseance verkeert.
Pasman laat desgevraagd aan Spyker-Saab blog weten dat hij zich nu eerst ook in de andere onderdelen van Spyker gaat verdiepen, voordat hij meer over deze nieuwe surseances kan vertellen.

Schuldeisers van het lijf houden
Door surseance kan Spyker zich schuldeisers van het lijf houden. Als de rechter het verzoek tot uitstel van betaling inwilligt, wordt een bewindvoerder aangesteld. Die houdt toezicht op de boedel en verricht de financiële handelingen binnen Spyker. In samenwerking met de bewindvoerder moet Muller dan proberen de schuldenlast van Spyker te verlichten. Ook moet hij Spyker reorganiseren opdat de onderneming weer levensvatbaar wordt.

Een maand geleden vroeg en kreeg Spyker uitstel van betaling voor zijn dochter Spyker Events & Branding. Bewindvoerder Henk Pasman had daarover afgelopen week zijn eerste verslag moeten uitbrengen, maar dat is nog niet gebeurd.

Miljoenen aan activa
De werkmaatschappij Events & Branding verzorgt evenementen, promotie, marketing en verkoop van merchandise en omvat weinig bezittingen. Spyker Automobielen BV daarentegen vormt het hart van Spyker met daarin de belangrijkste activa van de sportwagenfabrikant.

Het totale bedrag aan activa volgens de laatst bekende cijfers van Spyker, het halfjaarverslag per 30 juni 2013, is EUR 13,9 miljoen. Daarin zitten onder meer EUR 928.000 aan bezittingen, zoals gereedschappen, apparatuur en uitrusting in de fabriek in Zeewolde. Aan voorraden stond er toen EUR 3,6 miljoen op de balans. De grootste post was EUR 8,2 miljoen voor immateriële activa. In dat bedrag is onder meer de waarde van het merk Spyker opgenomen.

Met het aanvragen van uitstel van betaling neemt Muller een verregaande stap voor Spyker. Surseance is het allerlaatste redmiddel voor een onderneming en is het voorportaal van een faillissement. Het gebeurt vaker dat bedrijven in surseance alsnog failliet gaan, dan dat ze de openstaande rekeningen kunnen voldoen.


Lees ook
Spyker fuseert met Amerikaanse fabrikant van elektrische vliegtuigjes