donderdag 19 januari 2012

Muller neemt toekomst Spyker zelf ter hand

Het is bekend dat Victor Muller nooit opgeeft. Nu zijn rol bij Saab is uitgespeeld, wijdt hij zich weer aan Spyker. De voorgenomen verkoop aan North Street Capital (NSC) is afgeketst omdat deze investeringsmaatschappij zich heeft teruggetrokken. Volgens Muller wordt nu met een andere Amerikaanse partij uit Californië gesproken.

Maar misschien komt daar wederom niets van terecht of wil Muller helemaal niet meer verkopen. In de persberichten van vandaag zet hij de deur wagenwijd open voor voortzetting van Spyker onder het beursfonds Swedish Automobile. Hij denkt zelfs aan expansie door overnames. Muller denkt ook over de financiering daarvan. Precies daarover raakte hij in conflict met zijn commissarissen en zijn CFO.

Steeds dubieuzer
Kennelijk bekokstooft Muller iets waar de anderen zich absoluut niet in kunnen vinden. Dat is eigenlijk best begrijpelijk. Terugkijkend naar de afgelopen jaren, is te zien hoezeer Muller steeds exotischere en dubieuzere financiers zoekt. Dat proces hebben we uitgebreid beschreven in ons boek Spyker. Een dollemansrit. Het begon bij weliswaar eigengereide, maar gerespecteerde ondernemers als John de Mol en Marcel Boekhoorn. Een gerenommeerde investeerder als Mubadala sloot zich aan. Ook Michiel Mol past in het rijtje. Allengs kwamen er minder gerespecteerde partijen. George Toth bijvoorbeeld.

Toen Vladimir Antonov aan boord kwam als financier, begaf Muller zich definitief op een hellend vlak. Het onduidelijke verleden van de jonge Rus en zijn razendsnel vergaarde vermogen, zorgde ervoor dat andere potentiële investeerders niet met Muller in zaken wilden. Die partijen kregen gelijk toen Antonov in de cel belandde wegens fraude en zijn bank werd genationaliseerd.

Opdrogen
Mullers potentiële geldbronnen droogden op. Zodoende kwam hij voor de verkoop van Spyker bij de Amerikaan Alex Mascioli. Hij is de man achter North Street Capital over wie amper iets bekend is, behalve dat hij amateur-coureur is en weleens met de politie in aanraking is geweest. Betalen deed hij echter niet, zodat de principe-verkoopovereenkomst geruisloos van tafel verdween.

Welke figuren bij de huidige stand van zaken geld zouden willen steken in Spyker, is een raadsel. Wat Muller ook van plan is, het is iets waar de rest van de bedrijfstop niet aan wil.

Om de lopende zaken te bekostigen, doet Spyker een beroep op de faciliteit van financier GEM die cash geeft in ruil voor aandelen. Er worden 2,5 miljoen aandelen uitgegeven. Bij een koers van paar dubbeltjes levert dit tussen 500.000 en 600.000 euro op. De faciliteit is nog van kracht, al zal GEM niet echt zitten te wachten op een zak aandelen in een zieltogend beursfonds.

Nieuwe vlucht naar voren
Opschalen door overname van een (al dan niet evenzeer kwakkelend) onderneming is een rode draad in Muller stijl van ondernemen. Het gebeurt altijd met geld van anderen. Zo'n stap is een vlucht naar voren om de problemen bij het eigen bedrijf te maskeren of proberen te stelpen met geld dat via de overname binnenkomt. De overname van het Midland Formule 1-team was zoiets, en Saab was dat ook.

Het is een riskante manier van ondernemen. En eentje die zelden slaagt, getuige de snelle verkoop van het F1-team en het faillissement van Saab. De lamme wil de blinde helpen. Maar in plaats van dat de een de ander helpt, worden de problemen twee keer zo groot.

De vraag is wat Muller nog meer in het vizier heeft om over te nemen. Delen van de Saab-boedel misschien. Dat moet dan indirect, in de vorm dat een investeerder die delen koopt en ze onderbrengt in het beursfonds Swedish Automobile.

Lotus
Of is het Lotus. Recent gingen er geruchten dat de Britse sportwagenfabrikant te koop zou komen. In ieder geval hebben de Britten dringend geld nodig. De modellen van Lotus en de engineering capacity zouden een mooie aanvulling zijn op de Spyker-sportwagens. Maar dan moet er wel veel geld bij en dat hebben Spyker en Lotus allebei niet.

Saillant is dat Muller in 2007, toen de geldproblemen met het Formule 1 team op zijn ergst waren, daadwerkelijk dacht aan een overname van Lotus. Spyker heeft al jaren nauwe banden met Lotus voor de ontwikkeling van zijn sportwagens. Al zullen die wat losser zijn geworden sinds er bij Spyker de afgelopen twee jaar nauwelijks iets is gebeurd.

woensdag 18 januari 2012

Oude getrouwen laten Muller in de steek

Dat Victor Muller veel bondgenoten verslijt wisten we, maar nu verdwijnen er wel heel veel tegelijk. Alle commissarissen en medebestuurder/CFO Rob Schuijt stappen met onmiddellijke ingang op bij Swedish Automobile (hierna wordt deze holdingmaatschappij gewoon weer Spyker genoemd - zoals voorheen- omdat er na het faillisement van Saab weinig Zweeds meer aan is).

Het opvallendst is het vertrek van president-commissaris Hans Hugenholtz. Hij was vanaf het prille begin bij Spyker betrokken. Zo investeerde hij in Spyker vóór de beursgang en nam hij met Spyker deel aan de 24 Uur van Le Mans. Bij de beursgang in 2004 werd hij commissaris en later president-commissaris. Hij gold als vertrouweling van Muller en is net zo'n grote autofanaat.

Ongebruikelijk
Voor een beursfonds is het zeer ongebruikelijk dat bij een conflict de bestuurder wint in plaats van de commissarissen. Alleen bij een verwoede machtsstrijd gebeurt zoiets. De commissarissen houden toezicht en grijpen in als het in hun ogen niet goed gaat. Desnoods vervangen ze het bestuur. Niet andersom.

Wie de historie van Muller kent, zal niet echt verrast zijn dat juist hij erin slaagt zijn commissarissen te wippen. In de afgelopen tien jaar heeft hij een spoor van zakenpartners en investeerders achter zich gelaten met wie hij eerst dikke maatjes was maar die vroeg of laat in ongenade vielen. Dat begon al met Spyker-ontwerper Maarten de Bruijn. En later onder andere Michiel Mol. Een CFO houdt het de laatste jaren bij Spyker gemiddeld één jaar vol. Er zijn maar weinig mensen die overweg kunnen met Mullers zeer dominante stijl. Hugenholtz heeft het dus bijzonder lang uitgehouden naar de maatstaven van Muller.

Conflict
De kern van het conflict spitst zich toe op de toekomst van Spyker. Nu Saab weggevallen is, en de verkoop van Spyker op zich laat wachten, lijkt Muller ervoor te kiezen om zelf met Spyker verder te gaan. Daarbij haalt hij zijn oude truc weer tevoorschijn: een kwakkelend bedrijf oppoetsen door er een ander bedrijf bij te kopen met geld van een externe investeerder. De overname van Saab was net zo'n vlucht naar voren.

Het lijkt erop dat Mullers getrouwen genoeg hebben van zijn ondernemingsmodel dat gebaseerd is op wankele projecties en aannames. Ze zullen hem gewaarschuwd hebben, het hem afgeraden hebben en geprobeerd hem op andere gedachten te brengen. Maar dat lukt niet bij Muller. Als hij ergens in gelooft, is hij daar niet van af te brengen. Iedereen die niet met hem meegaat in zijn ideeën, laat hij vallen. Nu dus zelfs al zijn naaste collega's in de top. Waaronder een van zijn oudste getrouwen. Muller staat er weer alleen voor. Net als op het laatst bij Saab.