Gegokt en wel/niet verloren

Spyker in casu Victor Muller staat met lege handen nu de rechter de claim van USD 3 miljard tegen General Motors (GM) heeft afgewezen. Maar feitelijk heeft hij niet verloren. Muller had namelijk niets te verliezen. Van de rechtszaak hing niets af, niet het voortbestaan van Spyker en Saab kreeg Muller er ook niet mee terug. De rechtsgang kost Spyker ook geen geld, want Muller had zich verzekerd van een externe financier die de proceskosten op zich neemt en zou meedelen in de opbrengst, als er een bedrag uit was komen rollen. De Spyker-topman had alleen maar wat te winnen. Als de claim tot een uitkering had geleid, was elke dollar meegenomen.

De eis van USD 3 miljard heeft veel weg van een long shot om achteraf nog genoegdoening te krijgen bij het faillissement van Saab. Het astronomische bedrag is de waarde die Saab volgens Muller zou hebben gehad als het nog zou bestaan en GM de reddingspoging van het Zweedse automerk door de Chinese autofabrikant Youngman niet had "getorpedeerd".

Tijdens de rechtszitting van maandag oordeelde rechter Gershwin Drain dat GM contractueel in zijn recht stond om in 2011 de voorgestelde reddingsdeal met Youngman te blokkeren.  Kennelijk vindt hij, dat de clausules over de verandering van eigendom van Saab en over de bescherming van intellectueel eigendom van GM in werking treden. Die afspraken namen Spyker en GM op in het verkoopcontract voor Saab uit 2010, omdat GM onderdelen aan Saab bleef leveren waarvan het intellectueel eigendom bij de Amerikanen lag. De magistraat noemt de overeenkomst ‘duidelijk, eenduidig en onvoorwaardelijk’ en schaart zich achter GM dat had gevraagd om de claim van Spyker af te wijzen.

Claimcultuur
Spyker deed er juist alles aan om de reddingspoging van Youngman te structureren als een kapitaalverschaffing waarbij het intellectueel eigendom van GM buiten de deal zou blijven, zodat de voorwaarden van het Saab-contract niet van toepassing zouden zijn. Maar hoe dan ook zou Youngman uiteindelijk grote zeggenschap hebben gekregen binnen Spyker en Saab.
Of Spyker in beroep gaat tegen het besluit van de rechter, kon Muller maandag nog niet zeggen.

Muller, die van huis uit jurist en advocaat is, heeft weloverwogen geprobeerd de mogelijkheden van het Amerikaanse rechtssysteem te verkennen. Want in de Amerikaanse claimcultuur is veel mogelijk en vaak monden zaken uit in een schikking als de aangeklaagde partij ervan af wil zijn, zonder inhoudelijk te hoeven procederen. Dat heeft de jurist Muller zich heel goed gerealiseerd.

Muller heeft de gok genomen, en in dit opzicht wel verloren. Het past bij zijn manier van ondernemen om zo'n stap te zetten. Zoals zo vaak in de jaren met Spyker zet hij met veel lef stappen die anderen niet durven wagen. Met wisselend succes.