Elk dubbeltje omkeren

Saab moet elk dubbeltje omkeren. Er is niet genoeg geld om deze maand de lonen van alle 3.500 personeelsleden te betalen. Het fabriekspersoneel krijgt wel betaald, maar de 1.600 werknemers op kantoor, de witte boorden zoals Saab ze zelf noemt, moeten het zonder loon stellen.

Het is al de tweede keer dat de salarisbetalingen problematisch verlopen. Een maand geleden was er ook geen geld om de lonen te betalen. Door verkoop van een 50%-belang van zijn vastgoeddochter kreeg Saab toen weer wat lucht om met vertraging alsnog de salarissen over te maken.

Inmiddels is duidelijk geworden dat alle bij elkaar geschraapte miljoenen van de afgelopen maanden volstrekt ontoereikend zijn om Saab een fatsoenlijke financiële basis te geven. De verkoop van het vastgoedbelang, de vooruitbetaling op bestelde auto's, leningen van investeerder Gemini; allemaal zijn het slechts lapmiddelen om de ergste gaten te dichten.

Steeds meer druk
Tegelijk komt er van diverse kanten steeds meer druk op Saab te staan. Vorige week dreigde leverancier SwePart met een faillissementsaanvraag die in allerlijl werd afgewend. Deze week is een aantal leveranciers een incassoprocedure begonnen, omdat ze nu eindelijk eens geld willen zien.

De incassoprocedure gaat om een paar miljoen euro en behelst dat het incassobureau eerst gaat kijken of Saab geld op de bank heeft staan. Is dat er niet, dan worden activa van Saab aangesproken. Een belangrijk deel daarvan, Saab Tools en Saab Parts, dient echter als onderpand voor de lening van de Europese Investeringsbank (EIB).

Onwerkbare situatie
Zo langzamerhand ontstaat voor Saab een onwerkbare situatie. De gewone cashflow moet komen uit auto's bouwen en verkopen, maar dat gebeurt al maanden niet. Het beloofde Chinese geld van Pang Da en Youngman is nog niet beschikbaar, want het wachten is op groen licht van de Chinese autoriteiten. De situatie lijkt intussen zo penibel dat het Chinese geld weleens te laat kan komen.

Saab onderhandelt momenteel met banken over nieuwe leningen om daarmee de lening van de EIB af te lossen. Victor Muller wil graag van de EIB af omdat die blokkeert dat Vladimir Antonov een rol kan spelen bij Saab. Bovendien belemmert het pandrecht van de EIB Saabs handelingsvrijheid, zo bleek bij de vastgoeddeal.

Maar daadwerkelijk uitzicht op snelle cash is er niet. Goed beschouwd is Saab in zijn huidige staat niet aantrekkelijk voor een bank. Saab is aangewezen op financiers zoals Antonov of industriepartners.

Twijfel groeit
Intussen groeit de twijfel over het voortbestaan van Saab. Werknemers en leveranciers hebben lang geduld gehad omdat ze immers afhankelijk zijn van Saab en het voortbestaan van het bedrijf. Maar de vooruitzichten worden steeds somberder en de bereidheid om Saab te steunen neemt af.

Partners dreigen in toenemende mate Saab de duimschroeven aan te draaien. Toen vorige maand de lonen niet werden uitbetaald, overwoog vakbond IF Metall serieus om faillissement aan te vragen om zodoende een beroep te kunnen doen op de Zweedse staat . Misschien is het daarom niet toevallig dat nu juist het blauwe-boorden-personeel voorrang krijgt bij de salarisbetaling over juli.

De faillissementsdreiging door SwePart en de incassoprocedure die is ingezet zijn heldere signalen: het vertrouwen ebt zienderogen weg.